BỐN VẤN ĐỀ CHO LÁT ĐÁ GRANITE QUẬN NHỨT SÀI GÒN

Ngày đăng: [Tuesday, March 29, 2016]

Hình ảnh lát đá granite không đúng cho vỉa hè các đường phố chính ở Vũng Tàu đã và đang được chỉnh trang, lát đá hoa cương để làm cho TP ngày càng sạch, đẹp, văn minh, ấn tượng, thu hút du khách, nhưng gây hại đến mời trờờng. Trong ảnh: Lát đá hoa cương vỉa hè đường Trần Hưng Đạo.

MỞ ĐẦU

Mấy hôm nay báo chí đưa tin ông chủ tịch quận Nhứt, Sài Gòn ký quyết định lót đá granite vỉa hè cho 134 tuyến phố, tổng diện tích 936.000m2, với giá 1.000.000.000.000VNĐ(một ngàn tỷ đồng). Có 4 vấn đề tôi muốn bàn về việc này để cộng đồng rộng đường nhìn nhận. Việc lót vỉa hè làm sao cho sạch đẹp cho mỹ quan, môi trường đồng thời khoa học là điều cần bàn.

BỐN VẤN ĐỀ CẦN LÝ GIẢI

1. Vấn đề môi trường: Trong vấn đề này có 2 việc tốt và xấu.

1.1. Tốt: Đây là việc làm cho vỉa hè sạch và đẹp về mặt cảnh quan.

1.2. Xấu: Do tình trạng bê tông hóa vỉa hè gây nguy hại khôn lường như báo Người Lao Động đã từng đưa tin ngày 14/4/2009 là, đã làm không chỉ đến môi trường không khí mà còn làm nguy hại đến môi trường nước ngầm ở các đô thị, vì lượng nước mưa không được thấm vào đất. Cho nên về môi trường bảo vệ hệ thống mạch nước ngầm dưới lòng đất, vỉa hè cần lót gạch để nước mưa có thể thấm xuống lòng đất đô thị, phần còn lại mới xuống cống đổ ra sông ngòi. 

Từ đó, gạch lót vỉa hè cần các tiêu chuẩn sau: phải có lổ và khe thấm nước, phải có độ cứng thấp để dễ thấm nước. Nhưng đá granite là đá có độ cứng từ 7/10 trở lên dùng để ốp và lát công trình xây dựng có khả năng chống thấm như bê tông cốt thép. Nó sẽ làm cho nước không thấm vào lòng đất gây thiếu hụt nước cho mạch nước ngầm trong lòng đất. 

Chiếc taxi sụp hố "tử thần" trên đường Lê Văn Sỹ, Sài Gòn sau cơn mưa ngày 14 tháng 10 năm 2010

Cũng từ nguyên nhân này sẽ gây nhiều hệ lụy về môi trường mạch nước ngầm trong lòng đất cạn kiệt, và hố tử thần sẽ là hậu quả tương lai, vì mạch nước ngầm không đủ nước giữ áp lực cho cơ học đất. Việc hố tử thần ở Sài Gòn sau cơn mưa đã từng xảy ra, báo chí đã từng đưa tin.

Công nghệ lát vỉa hè bằng áá granite của Pháp để dễ thấm nước không ảnh hưởng mạch nước ngầm và tạo độ nhám cho người đi bộ.

2. Về an toàn giao thông: Tiêu chuẩn gạch lát vỉa hè cần có độ nhám, không được trơn láng để tránh trơn trợt ngay cả trong khô ráo và mưa gió. Không ai dùng đá granite để lát vỉa hè, vì độ nhám không đạt yêu cầu, có thể gây ra tại nạn cho người đi lại trên vỉa hè. Vì thế nếu lót đá granite thì phải lót đá thô, nhám bề mặt thì mới đạt tiêu chuẩn không gây trơn trượt cho người đi lại, như hình sau:

Đá xanh có độ cứng thấp có thể thấm nước dùng để loát vỉa hè để tránh gây tai nạn, và có khoảng đất trống trồng cây, khe hở để thấm nước mưa nhằm bảo về môi trường mạch nước ngầm trong lòng đất.

3. Vấn đề giá thành: Với 1.000 tỷ đồng làm cho 936 ngàn mét vuông vỉa hè, tính ra mỗi mét vuông vỉa hè mà ủy ban nhân dân quận Nhứt Sài Gòn đưa ra là 1.068.376VNĐ. Hiện giá đá granite dùng cho lát sàn các khách sạn, nhà hàng loại rẻ nhất là 160.000VNĐ cho 1 mét vuông. 

Thời giá hiện nay công lát vỉa hè - là loại lát mà tiền công rẻ nhất - nhưng ở đây tính theo giá lát nhà hàng khách sạn mỗi mét vuông chỉ khoảng 60.000VNĐ. Tiền vật liệu cát và xi măng để cán nền chỉ khoảng 40.000VNĐ theo thời giá hiện nay là cao nhất, như vậy mỗi mét vuông lát nền cao cấp chỉ khoảng 100.000VNĐ. 

Vị chi cả đá granite + tiền công lót vỉa hè đắt nhất + tiền cát và xi măng cán nền chỉ khoảng 260.000VNĐ cho mỗi mét vuông. Cho con số khấu hao trong quá trình xây dựng vỉa hè là 40.000VNĐ cho mỗi mét vuông(hơn 10%), thì mỗi mét vuông tốn cao nhất là 300.000VNĐ. Lấy con số 1.068.376VNĐ - 300.000VNĐ = 768.376VNĐ là tiền lãi cho mỗi mét vuông. Như vậy tiền lãi đó sẽ về nhà thầu, một con số lãi rất khủng hơn 255%, nếu nhà thầu bỏ tiền ra bao cả công lẫn vật tư làm theo kiểu BT trong 5 năm - Build and Transfer - xây dựng và chuyển giao. Nhà thầu nào trúng thầu quả là đại phúc. Vì chỉ bỏ ra 1 đồng mà lấy lãi 2,55 đồng. Một ngàn tỷ cho tổng công trình thì nhà thầu bỏ túi đến 720 tỷ đồng! 

4. Vấn đề ẩn đằng sau: Có 2 vấn đề ẩn đằng sau công trình này cần phải đặt ra:

4.1. Tham nhũng: Liệu có sự tham nhũng khi đưa ra dự án này khi mà nó không được bàn với dân? Vì con số thất thoát tài chính quá lớn, và còn nguy hại đến vệ sinh môi trường cũng như giao thông đi lại.

4.2. Lợi ích nhóm: Trong 8 năm qua, thị trường bất động sản đóng băng kéo theo thị trường đá granite bị chết theo, hàng loạt doanh nghiệp khai thác mỏ đá granite phải đóng cửa và phá sản. Một số doanh nghiệp lớn, có mỏ đá granite đẹp nhất nước chỉ sống cầm hơi nhờ vào chính công trình xây dựng của riêng mình. Như vậy, một câu hỏi đặt ra cho công trình lát đá granite cho 936.000 mét vuông vỉa hè quận Nhứt Sài Gòn này có phải là một dự án dành cho lợi ích nhóm hay không? 

Một câu hỏi thứ hai là, đây có phải là một tiền lệ để tiếp tục làm và nhân rộng cả Sài Gòn, mà một số tỉnh thành đã làm cho lợi ích nhóm, mà nó lại làm hại đến tài nguyên môi trường trong cả nước, và có thể cả tham nhũng như đã phân tích? Vì ngay cả bà ĐB Nguyễn Thị Quyết Tâm cũng phải thốt lên rằng, có một cơ chế ngầm đang tác động vào lời nói của ĐBQH, và luật hình sự sửa đổi cuối năm 2015 cho phép tham quan nộp 3/4 tiền tham nhũng sẽ ươợc miễn tội tử hình, thì cái gì cũng có thể xảy ra.

KẾT

Từ đó, việc lát đá granite cho vỉa hè là việc không nơi nào trên thế giới sử dụng theo kiểu phố đi bộ Nguyễn Huệ Sài Gòn hiện nay. Lát kiểu này chỉ có ở Việt Nam, chỉ vì chỉ có ở một thể chế chính trị độc tài như Việt Nam mới có thể để cho quan lại triều đìnhy sử dụng tiền thuế của dân làm hại đến tài nguyên môi trường nhằm phục vụ cho lợi ích nhóm mà thôi.

Không quốc gia nào lát đá granite kiểu như Phố đi bộ đường Nguyễn Huệ và vỉa hè như ở trung tâm Sài Gòn

Không biết ông tân bí thư thành ủy Sài Gòn - Đinh La Thăng - có biết vấn đề này không? Tôi cho rằng, là một người đi lên từ thúy điện Sông Đà, rồi tập đoàn Đầu Khí Việt Nam, và đang kiêm bộ trưởng giao thông vận tải cả nước, ông thừa biết điều này chỉ khi nghe con số 1000 tỷ và 936 ngàn mét vuông, mà không cần phải tính toán như tôi.

Hoa Kỳ họ phải nặn óc ra để làm đường giao thông hút nước xuống lòng đất càng nhanh càng tốt, nước Việt nghĩ ra công nghệ ngập đô thị bằng cách bê tông hóa mặt đất càng nhiều càng tốt là sao?

Công nghệ làm đường hút 4 mét khối nơớc chỉ trong 1 phút của Hoa Kỳ

Việc lót đá để vỉa hè sạch đẹp văn minh là điều cần làm, nhưng cần phải hỏi ý kiến các nhà môi trường học và quy hoạc kiến trúc đô thị và kể cả nhà tài chính, chứ không nên là "ý chí vì cái gì đó" của các chính khách.

Sài Gòn, 9h05' ngày thứ Ba, 29/3/2016