MIKHAIL GORBACHEV NHÀ CÁCH MẠNG VĨ ĐẠI ĐÃ RA ĐI!

Mikhail Gorbachev tháng 12 năm 2016 - Hình của Hãng thông tấn @AP

Hôm qua, thứ Ba 30/8/2022, Mikhail Gorbachev đã qua đời ở tuổi 91 tại Central Clinical Hospital ở Moscow. Theo bệnh viện, ông qua đời sau một cơn "bệnh nặng và kéo dài", do được các bác sĩ giám sát liên tục từ đầu năm 2020. 

Theo di chúc của ông, Gorbachev sẽ được chôn cất tại Nghĩa trang Novodevichy ở Moscow bên cạnh người vợ Raisa, người đã mất năm 1999. 

Gorbachev là nhà lãnh đạo nước Nga sống lâu nhất trong lịch sử, vượt qua Alexander Kerensky và nhà lãnh đạo danh nghĩa của Liên Xô Vasily Kuznetsov, cả hai đều sống đến 89 tuổi.

Theo bản chất của chế độ mà ông đã phá bỏ và số lượng tuyệt đối những người và dân tộc mà Ông đã giải phóng, Mikhail Sergeevich Gorbachev - nhà lãnh đạo Liên Xô theo chủ nghĩa cải cách có thể là nhà giải phóng vĩ đại nhất mọi thời đại.

Một “lý thuyết” lâu đời được kẻ thù của Ông truyền bá và được nhiều người ở phương Tây cho rằng Gorbachev là một kẻ ngu ngốc không biết mình đang làm gì, vấp phải những cải cách của mình, bị mộng du và thức dậy khi cuộc khủng hoảng đã đi quá xa để giải quyết...

Vô lý. Những người cùng thời với ông - Fidel Castro của Cuba, gia đình họ Kim của Triều Tiên và Nikita Khrushchev của Liên Xô hay Leonid Brezhnev của Liên Xô, họ biết chính xác phải làm gì khi quyền lực của họ bị đe dọa: đưa ra xét xử, hành quyết, án chung thân, bỏ đói và thả xe tăng xuống đánh chiếm Budapest và Prague, hoặc xây dựng chế độ Quisling ở Ba Lan.

Không, Gorbachev không dùng đến đàn áp, bởi vì ông cho rằng việc cai trị bằng khủng bố và dối trá là sai lầm. Lần đầu tiên sau 70 năm, đạo đức và trách nhiệm giải trình được đưa lên chính trường Liên Xô và trở thành các điều khoản hoạt động. Nó đã giải thoát một nửa nhân loại ra khỏi áp bức và bóc lột.

Đây là cách chúng ta biết về Gorbachev đã làm một cuộc cách mạng thực sự vĩ đại: cuộc đảo chính và các cuộc tranh cãi trong nội bộ giới tinh hoa của Liên Xô về quyền lực; mọi cuộc cách mạng vĩ đại luôn bắt đầu bằng phẩm giá và đạo đức của con người. 

“Một bầu không khí đạo đức mới đang hình thành trong nước,” Gorbachev nói với Hội nghị toàn thể Ủy ban Trung ương vào tháng 1 năm 1987 khi ông tuyên bố chuyển hướng của “glasnost” và “dân chủ hóa”. Ông gọi đó là “Đánh giá lại các giá trị”. Sau đó, nhớ lại cảm giác của mình rằng “chúng tôi không thể tiếp tục như vậy nữa và chúng tôi phải thay đổi cuộc sống một cách triệt để”, Ông gọi đó là “giá trị đạo đức” của mình.

Một “lý thuyết” khác cho rằng, cũng giống như những vấn đề kinh tế, Liên Xô dù sao cũng sẽ sụp đổ. Nhưng Cuba tồn tại, Bắc Triều Tiên tồn tại, Zimbabwe tồn tại, và tất nhiên Liên Xô tồn tại từ năm 1930 đến những năm 1950 với tình trạng thiếu thốn khủng khiếp và chết đói hàng triệu người - và sẽ còn kéo dài, cùng với sự nô dịch của các nước lệ thuộc Liên Xô ở Đông-Trung Âu, nếu nó không xảy ra. Yuri Andropov chết vì bị suy thậnKonstantin Chernenko đang chết dần chết mòn, song Liên Xô có bị tan rã đâu?

Khi Gorbachev lên nắm quyền, đế chế Liên Xô bị đóng băng trong khủng bố và ảm đạm. Tất cả những nhà bất đồng chính kiến nổi tiếng đều đã chết trong im lặng hoặc ở trong tù. Dự đoán chủ đạo của các chuyên gia phương Tây là một sự vô định, nghiệt ngã, có kết thúc mở. Khối đoàn kết Ba Lan đã bị phá vỡ. Người Tây Đức đã sẵn sàng “diễu hành qua các thể chế” trong nhiều thập kỷ: nạn hối lộ cho những người quản lý Liên Xô từ Cộng hòa Dân chủ Đức với hy vọng tạo ra mối quan hệ tốt hơn và tự do hóa ở phương Đông, đang tiến dần từng bước nhỏ.

Vâng, đã có Ronald Reagan và triển vọng rõ ràng nhưng vẫn chưa thực hiện được dù Reagan đã đưa ra “Sáng kiến Phòng thủ Chiến lược.” Tuy nhiên, không có gì đe dọa chế độ nội địa của Liên Xô và sự thống trị của nó đối với đế chế trong ngắn hạn hoặc thậm chí trung hạn. Và chưa có nhà độc tài nào nghĩ xa hơn thế so với Ông. Ông vẫn có thể như những người tiền nhiệm của mình, Gorbachev, người lên nắm quyền ở tuổi 54, có thể dễ dàng ở lại Điện Kremlin ít nhất 20 năm, nhưng Ông đã không làm thế!

Tất nhiên, đúng là Gorbachev bắt đầu như một “nhà độc tài hiện đại hóa” - cũng như hầu hết các sa hoàng và tổng bí thư (và tổng thống hiện tại của Liên bang Nga, Vladimir Putin). Nhưng khi tiếp tục thời kỳ phục hưng của Andropov - Ông đã kêu gọi “Hãy làm việc trung thực cho Tổ quốc!” "Đừng uống nữa!" "Đừng ăn cắp, nếu không!" - với việc xử tử những kẻ đưa hối lộ đặc biệt nghiêm trọng, cấm bán rượu vodka, và các cuộc đột kích ban ngày vào các nhà tắm và quán bia để tìm “kẻ trốn tránh”, chỉ tạo ra mức tăng GDP ít ỏi, Gorbachev đã phải đối mặt với một tình huống khó xử quen thuộc khác của Nga: đưa ra các cải cách thể chế hoặc đối mặt với tình trạng trì trệ?

Tự do hóa mang lại sự không chắc chắn, có khả năng gây xáo trộn và hơn hết là một mối đe dọa rất thực tế đối với quyền lực cá nhân. Nhà giải phóng vĩ đại nhất của Nga, Alexander II, đã bị ám sát. Nikita Khrushchev bị lật đổ trong một cuộc đảo chính đã bị phế truất. Còn về sự trì trệ thì luôn có thù trong và giặc ngoài để đổ lỗi cho những huyền thoại thắt lưng buộc bụng và tuyên truyền để đánh lạc hướng và truyền cảm hứng. Phá vỡ truyền thống dân tộc, Gorbachev đã chọn tự do hóa.

Khi chúng ta biết được sau này từ “Hồi ký” của ông và của trợ lý hàng đầu của ông, “cha đỡ đầu của glasnost” Alexander Yakovlev, các cân nhắc kinh tế chỉ là thứ yếu trong quyết định của Gorbachev. Ông nhận ra rằng chế độ Xô Viết không phù hợp với phẩm giá con người. Và do đó, perestroika đã được đưa ra: tẩy rửa đạo đức với quy mô và cường độ mà ít có tiền lệ, nếu có chăng cũng chỉ xảy ra trong lịch sử của các quốc gia lớn ở châu Âu.

Rất nhanh chóng, Gorbachev phải đối mặt với một tình huống khó xử truyền thống khác của Nga: lựa chọn giữa đế chế và tự do trên sân nhà. Không giống như các đế quốc thuộc địa của Anh hoặc Pháp, sự thống trị của Nga ở Đông-Trung Âu không tương thích với nền dân chủ. Cuối cùng, những nhà cai trị Nga đều chọn đế chế thay vì tự do. 

Quá trình tự do hóa của Alexander II đã bị cản trở bởi việc đàn áp cuộc nổi dậy của người Ba Lan. Quá trình khử tàn dư độc đoán của Stalin do Khrushchev đã bị gián đoạn bởi cuộc cách mạng Hungary năm 1956. Và sự sụp đổ của Mùa xuân Praha đã ngăn cản cuộc cải cách kinh tế của Alexei Kosygin. Nhà lãnh đạo Nga đầu tiên từ trước đến nay, Gorbachev đã phá vỡ truyền thống chính trị quốc gia này. Bức tường Berlin sụp đổ.

Có thể đoán trước được, quá trình tự do hóa - từ bên trên không thể bị kìm hãm và trở thành một cuộc cách mạng từ bên dưới, do tầng lớp trung lưu thành thị dẫn đầu - cũng như tất cả các cuộc cách mạng trong lịch sử hiện đại. Tuy nhiên, cho đến cuối đời, Gorbachev tin rằng những gì ông đã làm là đúng. Ông vẫn là một người ủng hộ nhiệt tình cho cái mà, sau Mùa xuân Praha ngắn ngủi, được gọi là “chủ nghĩa xã hội có khuôn mặt con người”. 

Trong phân loại chính trị thế kỷ 20, ông liên kết với cánh tả chống chủ nghĩa Stalin của George Orwell: những người đàn ông và phụ nữ thường anh hùng chống lại những người cộng sản trong cuộc nội chiến Tây Ban Nha và, sau Thế chiến thứ hai, trong các liên minh của Vương quốc Anh và trong các quốc hội và trận chiến đường phố ở Pháp và Ý. Họ là những người đầu tiên đi vào chân tường trong các cuộc tiếp quản của cộng sản ở Đông Âu, Cuba hoặc Ethiopia, giống như những người theo chủ nghĩa vô chính phủ và chủ nghĩa xã hội bị truy lùng bởi Ban Nội chính Nhân dân (NKVD) ở Tây Ban Nha, hoặc những người Menshevik và Những người cách mạng xã hội chủ nghĩa (CHXHCN) sau khi Bolshevik tiếp quản ở Nga.

Di sản của Gorbachev được cho là “gây tranh cãi”, đây là cách sử dụng một câu nói sáo rỗng khác mà các xã hội phương Tây thiếu kiên nhẫn áp dụng vào bất kỳ chính sách nào không tạo ra kết quả rõ ràng tích cực. Họ cho rằng: “Chà, di sản của nhà giải phóng vĩ đại nào chưa từng có? Liberty loại bỏ sự tôn thờ mù quáng mê hoặc người anh hùng hoặc nhà nước, mà cuối cùng sẽ sắp xếp mọi thứ và chăm sóc mọi thứ. Nó chỉ mang lại những rủi ro, những lựa chọn đáng sợ và sự bất an về trách nhiệm hằng ngày đối với cuộc sống của mọi người.”

Như Grand Inquisitor trong "The Brothers Karamazov" của Dostoevsky nói với Chúa Kitô: Bạn đã giải phóng họ, nhưng họ không muốn được giải phóng! "Không có gì khó chịu hơn đối với con người và xã hội loài người hơn là tự do." Thay vào đó, những gì mọi người muốn là “bí ẩn, phép màu và quyền lực” (chudo, tayna, avtoritet). Thêm một đống hoài niệm về siêu cường, lòng yêu nước được quân sự hóa và bây giờ là chiến tranh - và bạn sẽ có được sự phục hồi của Putin.

Tuy nhiên, những cuộc cách mạng đang dở dang, bị gián đoạn vẫn là những cuộc cách mạng. Và cho đến cuối những ngày của mình, Gorbachev vẫn tự hào về mình. “Mô hình Xô Viết đã bị đánh bại không chỉ trên bình diện kinh tế và xã hội; nó đã bị đánh bại trên bình diện văn hóa,” Ông nói. “Xã hội của chúng ta, người dân của chúng ta… đã từ chối mô hình đó vì nó không tôn trọng con người, đàn áp con người về mặt tinh thần và chính trị. … Đó là lý do tại sao điều quan trọng nhất đối với chúng ta là luôn được kết nối với tự do.”

Có những con Người sinh ra tự họ đã là Phật hoặc Đức Chúa Trời. Với tôi, Mikhail Gorbachev chính là Phật và Chúa của đời thực, vì Ông đã giải thoát cho hơn 3 tỷ người thoát khỏi đau khổ và lầm than của một thời mông muội.

Spring city, Texas, 8:11 Wednesday, 31st August 2022

Đăng nhận xét

0 Nhận xét