KHI VÔ VĂN HÓA

Ngày đăng: [Sunday, October 18, 2009]

Như tôi đã từng viết: Văn hóa là thói ăn, nết ở, thuần phong mỹ tục từ tư duy đến hành động của một cộng đồng dân cư sống trên một vùng địa lý có cùng tiếng nói và chữ viết. Văn hóa là cái mà học hòai không hết. Nó hình thành và định hình hằng ngàn năm cho sự tồn vong của một dân tộc. Một dân tộc mất nước có thể còn dân tộc mà không bị diệt vong. Một dân tộc mất văn hóa thì dù dân tộc đó có còn mãnh đất để sinh sống, nhưng vẫn bị xem là một dân tộc đã diệt vong.

Khi người ta vô văn hóa, người ta không đủ trí tuệ và tư duy để tìm ra nguyên nhân của mọi tha hóa và người ta thường vơ một lý do và đổ thừa cho một nguyên nhân mới xuất hiện trong đời sống xã hội để che đậy sai lầm và tội lỗi của cái sự vô văn hóa của mình. Và ngày nay ở Việt Nam, người ta thường đổ tội cho kinh tế thị trường.

Bản thân kinh tế thị trường được định nghĩa rất rõ ràng: "là nền kinh tế mà trong đó người mua và người bán tác động với nhau theo quy luật cung cầu, giá trị để xác định giá cả và số lượng hàng hoá, dịch vụ trên thị trường." Bản thân kinh tế thị trường không có tội. Cũng giống như nghề nghiệp và con người. Chỉ có con người hèn chứ không có nghề nào hèn, như ông bà ta đã răng dạy. Và chỉ có con người vô văn hóa mới tạo dựng những tha hóa và dấn thân vào con đường sai trái mà bất chấp gian nguy hay tội lỗi. Người ta vẫn thường bảo với tôi là có một lọai kinh tế thị trường khác: kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Theo tìm hiểu của tôi là kinh tế thị trường nhưng có sự điều tiết của chính trị. Và chính trị quyết định nền kinh tế thị trường có định hướng xã hội chủ nghĩa. Tôi không hiểu lắm, nhưng cũng biết rằng các nhà làm chính trị có thể thao túng nền kinh tế lọai này và cũng từ khi Việt Nam có lọai hình kinh tế này thì tha hóa gia tăng, khỏang cách giàu nghèo tăng lên, bạo lực xã hội và chuyên chính của chính quyền cũng tăng theo.

Khi vô văn hóa, cha mẹ và người thân sẽ bạo hành với con cái. Khi vô văn hóa, hàng xóm sẽ cư xử thiếu văn minh bằng bạo lực. Khi vô văn hóa giáo dục nước nhà cũng tha hóa ngay từ gốc. Khi vô văn hóa, lãnh đạo một tập thể sẽ đối xử với nhân viên theo kiểu xã hội đen. Và khi vô văn hóa, lãnh đạo một cộng đồng sẽ đối với quần chúng bằng cái gọi là chuyên chính và bạo lực cách mạng.

Có lẽ xã hội Việt đã đến lúc nguy khốn rồi. Vì mất nước có thể lấy lại được, nhưng khi mất văn hóa thì dù có còn dân tộc và tổ quốc thì dân tộc ấy cũng được xem là đã diệt vong.